| Gödöllő - śladami cesarzowej Sissi |
|
Gödöllő to nieduże, 30-tysięczne miasteczko położone około 30km na wschód od Budapesztu. Choć może poszczycić się piękną barokową zabudową centrum, całkiem nieźle współgrającą ze współczesnymi osiedlami na obrzeżach, znana jest przede wszystkim ze wspaniałego pałacu rodziny Grassalkovich, wybudowanego w latach 1744-47 przez głowę rodu, Antala Grassalkovicha, na co dzień obracającego się w gronie najbliższych współpracowników cesarzowej Marii Teresy. Rezydencję wzniesiono według projektu osiadłego na Węgrzech austriackiego architekta Andrása Mayerhoffera. Zbudowany pod jego nadzorem pałac okazał się dziełem sztuki ze względu na swoje piękno, a jednocześnie zachwycił zastosowaną nowoczesnością rozwiązań. Jego skrzydła otwierały się bowiem na ogród a nie na bramę wjazdową, co w połowie XVIII wieku stanowiło kompletną nowość w węgierskiej architekturze. Pałac otoczony był przepięknym, 28-ha parkiem obsadzonym różnorodnymi gatunkami drzew, stanowiącym doskonałe miejsce przechadzek oraz przejażdżek konnych. Wraz z upływem czasu rezydencję rozbudowywano, powiększając o zabudowania folwarczne oraz stajenne. W 1841r., wraz ze śmiercią wnuka Antala Grassalkovicha, Antala III, wygasła męska gałąź rodu oraz pałac przeszedł w ręce spadkobierczyń w linii żeńskiej. Zaledwie 9 lat później wykupił go baron György Sina, który w 1867r. odsprzedał go skarbowi państwa. Data ta zbiegła się w czasie z ustanowieniem monarchii Austro-Węgierskiej oraz koronacją cesarzowej Elżbiety na królową Węgier, której posiadłość przekazano w prezencie, z myślą o przekształceniu jej na siedzibę królewską. Niezwykłe piękno oraz wspaniała atmosfera tego miejsca zachwyciły monarchinię, zwaną przez Węgrów pieszczotliwie Sissi, żonę cesarza Franciszka Józefa. Szybko przekształciła ją ona w swoją rezydencję, w której z upodobaniem odpoczywała od wiedeńskiego życia dworskiego. Darzyła Węgry dużą oraz odwzajemnioną sympatią oraz powstrzymywała imperialistyczne zapędy męża, chroniąc Madziarów przed restrykcyjną polityką cesarza. Po jej śmierci w 1898r. jej postać otoczono swoistym kultem, nazywając jej imieniem tysiące ulic oraz placów oraz stawiając jej wiele pomników. W okresie międzywojennym pałac w Gödöllő służył jako siedziba regenta Miklósa Horthy’ego, a w czasie II wojny światowej został poważnie uszkodzony w trakcie prowadzonych walk. Po wojnie oraz powierzchownej modernizacji utworzono w nim oddział domu opieki dla starców, a faktyczna poważna odbudowa obiektu rozpoczęła się dopiero w latach 80-tych XX wieku. Państwo zdecydowało się wówczas na pieczołowitą rekonstrukcję wnętrz oraz gabinetów z okresu urzędowania cesarzowej Sissi, rozpoczęto również gromadzenie pamiątek związanych z parą cesarską, które dziś zdobią przepięknie odrestaurowane pałacowe sale. Rezydencja cesarzowej Elżbiety jest udostępniona do zwiedzania. Należy wykupić bilet wstępu, przy czym istnieje możliwość wynajęcia przewodnika dla osób indywidualnych oraz dla grup. Przy wejściu goście otrzymują folder lub ulotkę z naniesionym planem pałacu oraz ogólnym opisem pomieszczeń. Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące poszczególnych eksponatów w komnatach umieszczone są na specjalnych tabliczkach w języku węgierskim, angielskim, niemieckim oraz francuskim. Na parterze obiektu umieszczono restaurację oraz cukiernię, sklep z pamiątkami oraz biuro informacji turystycznej Tourinform. Wszyscy goście pałacu mają możliwość bezpłatnego zwiedzania przylegającego do rezydencji parku. Na pierwszy rzut oka może wydawać się nieco zaniedbany, ale warto przejść się wysadzanymi kasztanami alejami oraz uruchomić wyobraźnię, by przemieścić się w czasie kilka epok wstecz oraz wyobrazić szelest długich eleganckich sukni spacerujących tu dam dworu lub krzyki radości galopujących między drzewami jeźdźców, z samą cesarzową na czele. Obiekt pozostaje w renowacji - w najbliższej przyszłości planuje się wyremontowanie zabudowań folwarcznych oraz stajni, które pozostają w stanie kompletnej dewastacji od czasów II wojny światowej oraz okresu stacjonowania w nich Armii Czerwonej. Dojazd: Z Budapesztu najszybciej dostaniemy się do Gödöllő korzystając z kolejki podmiejskiej HÉV. Odjeżdża ona z placu Örs Vezér (Örs Vezér tér), dokąd bez problemu dotrzemy czerwoną linią metra, oraz dojeżdża do głównego placu miasteczka, przy którym stoi pałac. Do Gödöllő dojechać można również zwykłym pociągiem - co kilkanaście minut składy odjeżdżają z dworca Wschodniego (Keleti Pályaudvar), a podróż trwa około 30-40 minut. TAGI: Gödöllő, okolice Budapesztu, co robić, budapeszt wycieczka |