| Ráckeve - Szentendre południa |
|
Ráckeve to w rzeczywistości niewielka podbudapeszteńska miejscowość, do której niezwykle łatwo, szybko oraz przyjemnie dojechać można kolejką podmiejską. Położona jest na wyspie Csepel, na południowych obrzeżach węgierskiej stolicy, oraz z racji długiej historii kryje w sobie wiele ciekawych zabytków, wartych obejrzenia. Jej nazwę przetłumaczyć można jako "Serbskie Keve", a przez samych Węgrów często przyrównywana bywa do bliźniaczej, choć znacznie mniej tłumnie odwiedzanej przez turystów, siostry Szentendre. Faktycznie - Ráckeve to barokowe, senne miasteczko, wzniesione około 1440r. przez uciekających przez najeźdźcą tureckim Serbów. Swoje domy pobudowali oni dokładnie w miejscu dawnych królewskich terenów łowieckich, przynależnych madziarskim władcom, a będących pierwotnymi włościami rodu Árpádowiczów. Wówczas osada nosiła miano Keve - takie samo, jak osiedle w rodzimej Serbii, jakie zmuszeni byli opuścić osadnicy. Niestety historia nie była dla nich łaskawa - ich pokój trwał zaledwie sto lat oraz gdy w 1526r. część Węgier podbita została przez tureckiego sułtana, ponownie zmuszeni byli udać się na tułaczkę po zachodniej Europie. Do czasów współczesnych przetrwała ich tylko garstka, ustępując miejsca osadnikom germańskim. W hołdzie założycielom ośrodka do jego nazwy dodano przyrostek "Rác", podkreślający jego serbskość. Po wyzwoleniu Budy z rąk najeźdźcy, cała osada przypadła w udziale Eugeniuszowi Sabaudzkiemu, księciu o francuskim pochodzeniu, który odznaczył się na dworze cesarskim znacznymi sukcesami w walce z Turkami. Wzniósł on tu przepiękny pałac, będący dziś jedną z największych atrakcji turystycznych miasteczka. Savoyai Kastély, zaprojektowany przez Johanna Lucasa von Hildebrandta oraz będący pierwszym na Węgrzech przykładem świeckiej architektury barokowej, budowano począwszy od 1702r. przez blisko 20 kolejnych lat. Po bezpotomnej śmierci księcia przeszedł na własność Habsburgów, którzy jednak nie kwapili się łożyć środków na jego utrzymanie. Budowla podupadła, aż w latach 60-tych XX wieku zagroziło jej zawalenie się. Wówczas pałac wyremontowano oraz przekształcono w hotel oraz centrum konferencyjne, pełniące jednocześnie rolę miejscowego centrum kulturalnego. Choć budynek przepięknie odnowiono, bezpowrotnie utracono piękne elementy przebogatego wystroju wnętrz. Oczy odwiedzających przykuwają jednak wspaniały, ośmioboczny ryzalit wychodzący na dziedziniec oraz wspaniałe zwieńczenie stropu, zdobione balustradą z licznymi rzeźbami. Na placu przed posiadłością zobaczyć można pomnik Árpáda, dłuta Gyuli Szásza. Ustawiono go tu w 1897r. na cześć upamiętnienia wielkiego wodza oraz tysiąclecia państwowości węgierskiej. Według historyków to właśnie na wyspie Csepel przywódca plemienia Madziarów postanowił założyć stały obóz, z czasem przekształcony w pierwszą węgierską osadę. Pozostałości z tego okresu, odnalezione w czasie prowadzonych prac archeologicznych, zobaczyć można w Muzeum Árpáda, mieszczącym się w tzw. Domu Monachijskim (Münich-Ház przy Kossuth Lajos utca 34). Zgromadzono tam również zbiory przedmiotów użytkowych związanych z życiem naddunajskim (m.in. łodzie oraz narzędzia rybackie), średniowieczne dokumenty oraz rzeźby. Za najważniejszy zabytek Ráckeve uważa się serbską cerkiew pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny z 1487r. Prowadzi do niej ulica Városház, wprost od secesyjnego Ratusza miejskiego. Cerkiew jest jedyny przykładem prawosławnej sztuki gotyckiej na Węgrzech. Białą świątynię, krytą charakterystycznym czerwonym dachem, wznieśli z własnych funduszy serbscy kupcy. Kaplice cerkwi wybudowano w stylu wczesno-renesansowym, a jej cechą wyróżniającą była wolno stojąca wieża dzwonnicza, podwyższona później w XVIII wieku. W okresie letnim, gdy cerkiew jest otwarta dla zwiedzających, warto zajrzeć do środka. Jej wnętrze zdobi bowiem przepiękny ikonostas w stylu rokoko oraz bogate freski średniowieczne, odnowione pod koniec XVIII wieku. W Ráckeve coś dla siebie znajdą też z pewnością miłośnicy sztuki współczesnej. W Galerii Miejskiej prezentowana jest stała ekspozycja węgierskiej sztuki nowoczesnej, a wystawy czasowe organizowane są przez Galerią Keve. Zapoznać się tam można z najciekawszymi oraz najnowszymi pracami najwybitniejszych współczesnych artystów madziarskich. Warto również zajrzeć do kościoła św. Jana Chrzciciela oraz neogotyckiego kościoła kalwińskiego, z ceglastą fasadą oraz wznoszącą się na wysokość 43m wieżą z początku XX wieku. Dojazd: Najszybciej oraz najwygodniej będzie dojechać do Ráckeve kolejką podmiejską HÉV, wyruszającą z Boráros Tér w południowym Peszcie, dokąd szybko oraz wygodnie dowiezie nas tramwaj nr 2, 4 lub 6 (należy wysiąść przy moście Petöfi'ego). Podróż trwa ok. 1 godz. Możemy również wybrać się samochodem, wyjeżdżając na drogę krajową nr 51 oraz za Kiskunlacháza skręcając w prawo wprost do miasteczka. TAGI: Budapeszt, okolice, atrakcje, Ráckeve |