Kablosz motosz - czyli rzecz o jęz. węgierskim |
Język węgierski należy do grupy języków ugrofińskich, wywodzących się z pnia uralskiego. Z tej samej rodziny pochodzą języki fiński, estoński, lapoński oraz lokalne, ginące narzecza syberyjskie, jednak w rzeczywistości niewiele jest między nimi podobieństw. Naukowcy do dziś usiłują rozwikłać zagadkę faktycznego pochodzenia i historii języka węgierskiego, jednak początki jego formowania nadal spowite są mgłą tajemnicy, a w badania pozostają mocno utrudnione. Najbliższe językowi węgierskiemu pozostają języki Mansów i Chantów, zamieszkujących tereny nad środkowym i dolnym Obem w Rosji. Nieprawdziwy jest dość popularny w Europie mit, że Węgier i Fin powinni bez problemu się nawzajem zrozumieć. W rzeczywistości Madziar odnalazłby znacznie więcej podobieństw w języku skośnookich mieszkańców Syberii niż u europejskich sąsiadów. Ze względu na fakt, że język węgierski nie pochodzi z rodziny indoeuropejskiej, zarówno stosowane w nim zasady gramatyczne, jak i wymowa pozostają zupełnie odmienne od powszechnie nam znanych. Występuje w nim 14 samogłosek i 24 spółgłoski, których zapis jest czasem stosunkowo skomplikowany. Dla uszu przeciętnego Europejczyka bardzo trudne jest wychwycenie różnic brzmieniowych między poszczególnymi samogłoskami, dodatkowo też zdania i wyrazy budowane są „od tyłu", co czyni ich zrozumienie bardzo skomplikowanym. Wszystko to powoduje, że węgierski uważany jest, obok japońskiego, za najtrudniejszy język na świecie. Zasady wymowy samogłosek w jęz. węgierskim a - wymawiane jest jak polskie a, ale z ustami ustawionymi do wymowy samogłoski o. Dla uproszczenia można mówić o, zostaniemy zrozumiani á - wymawiamy jak pełne polskie a é - jak e przy ustach złożonych do wymowy samogłoski i i - jak polskie i, jednak nigdy nie zmiękcza poprzedzającej je spółgłoski í - jak polskie i, tylko trochę dłużej ó - jak polskie o, tylko dłużej ö - podobnie jak niemiecką literę o tym samym znaku, wymawiamy jak e przy ustach złożonych do y ő - jak ö, tylko dłużej ú - jak polskie u, tylko dłużej ü - jak polskie u przy ustach złożonych jak do wymowy i ű - podobnie jak ü, ale dłużej Zasady wymowy niektórych spółgłosek w jęz. węgierskim Większość z nich wymawiamy jak w języku polskim. Pozostałe wymieniono poniżej: cs - jak polskie cz dz - jak polskie dz s - jak polskie sz sz - jak polskie s zs - jak polskie ż dzs - jak polskie dż gy - jak zmiękczone d (czyli d') ly - jak polskie j ny - jak polskie ń (ale nie ni! - nie następuje zmiękczenie) ty - jak zmiękczone t (czyli t') v - jak polskie w. |